چاپ

آریا جوان - سیاره کوتوله پلوتو در فوریه‌ی 1930 کشف شد؛ اما از زمان اکتشاف چند سال طول می‌کشد تا این سیاره اولین مدار پس از اکتشاف خود را کامل کند؟

ستاره‌شناسان باید مدت بیشتری صبر کنند تا اولین تکمیل مدار پلوتو را از زمان کشف این سیاره‌ی کوتوله جشن بگیرند. در 18 فوریه‌ی 1930، پلوتو با استفاده از رصدخانه‌ی لوول (Lowell) در فلگستف آریزونا کشف شد. کلاید تامبا ، ستاره‌شناس آمریکایی، جرم متحرکی را به‌وضوح در آن‌سوی مدار نپتون رصد کرد. این جرم بعدها پلوتو نامیده شد که در اساطیر رومی نام فرمانروای جهان زیرین است. دانشمندان از مدت‌ها پیش بر سر این موضوع بحث می‌کنند که پلوتو سیاره‌ است یا سیاره‌ای کوتوله. بااین‌حال، ستاره‌شناسان بر سر این موضوع اتفاق‌نظر دارند که پلوتو از زمان اکتشاف، هنوز یک مدار کامل را طی نکرده است. 248٫09 سال زمینی طول می‌کشد تا پلوتو یک مدار را به دور خورشید طی کند. اگر این اطلاعات را در ماشین‌‌حساب timeanddate.com همراه با زمان اکتشاف وارد کنید، متوجه می‌شوید که پلوتو اولین مدار خود از زمان اکتشاف را روز دوشنبه 23 مارس 2178 (3 فروردین 1557) کامل خواهد کرد؛ اما حقایق جذاب پلوتو، تنها به مدار آن ختم نمی‌شوند.

آریا جوان

محیط پلوتو براساس میزان نزدیکی آن به خورشید تغییر می‌کند. همین امر در مورد گریز از مرکز دنیاهای کوچک که نشان می‌دهد یک مدار چقدر از دایره‌ی کامل فاصله دارد، صدق می‌کند. با اینکه مدار زمین تقریباً مدور است، مدار پلوتو با گریز از مرکزیت 0/25 کشیده شده است. درمقابل، گریز از مرکز عطارد 0/205، اریس 0/44، ماکی ماکی 0/16 و گریز از مرکز هائومیا 0/20 است. به‌گفته‌ی گراندی، انحراف بین دنیاهای مختلف سرنخ‌های ارزشمندی برای رویدادهای چشمگیری هستند که در اوایل تاریخ منظومه شمسی رخ داده‌اند و یادآور تاریخچه‌ی پیچیده‌ی جابه‌جایی‌های سیاره‌ای و نزدیک‌شدن آن‌ها به یکدیگر و حتی شاید بیرون رانده‌شدن برخی سیاره‌ها از منظومه شمسی و سرگردان شدن آن‌ها در فضا هستند. چنین آشفتگی‌هایی به‌اندازه‌ی کافی متغیر هستند؛ به‌طوری‌که برای هدایت فضاپیماها در این مدارها به محاسبات پیچیده نیاز است.

آریا جوان

زمین‌های پیچیده‌ی پلوتو شامل منطقه‌ی «پوست مار» که نیوهورایزنز عکس‌برداری کرده است. پلوتو در منطقه‌ای موسوم به کمربند کویپر قرار دارد که مملو از دنیاهای یخی است و با عنوان اجرام کمربند کویپر (به اختصار KBO) شناخته می‌شوند. به‌عقیده‌ی استرن، این اجرام تفاوت زیادی با یکدیگر دارند و حداقل چهار نوع آن‌ها شناخته شده است؛ درنتیجه، بهترین راه برای تعریف KBOها درنظر‌گرفتن اجرامی است که کد پستی یکسانی در کرانه‌های خارجی منظومه شمسی دارند. پلوتو با پیشروی در مدارش و دورونزدیک‌‌شدن از خورشید، به نور شدیدتر یا ضعیف‌تر خورشید واکنش نشان می‌دهد. برای مثال، به‌گفته‌ی استرن، وقتی گرمایش قوی‌تر باشد، جوّ پلوتو هم سنگین‌تر می‌شود. او توضیح می‌دهد: افزایش نور خورشید به‌معنی افزایش انرژی است و این انرژی به تصعید یخ بیشتر به گاز منجر می‌شود و جوّ را ضخیم‌تر و سنگین‌تر می‌سازد. مقاله‌های مرتبط: دانشمندان می‌خواهند پلوتو دوباره سیاره شود جو پلوتو در حال ناپدید شدن است
در سطح پلوتو نیز تغییراتی رخ می‌دهد. استرن می‌افزاید: یخ‌ها درست مانند پوشش‌های یخی زمین از نقطه‌ای به نقاط دیگر جابه‌جا می‌شوند. همراه با تغییر فصل‌های زمین در زمستان برف می‌بارد و اگر تصاویری از زمین را از سیاره‌ای دیگر ثبت کنید، نقاط درخشان‌تری را درمقایسه‌با تابستان در یکی از نیم‌کره‌ها مشاهده می‌کنید. سپس در تابستان، عقب‌نشینی یخ‌ها را شاهد هستیم و همین اتفاق در پلوتو و مریخ و دیگر اجرام هم رخ می‌دهد. کاوشگر نیوهورایزنز از قدرت کافی برای ادامه‌ی فعالیت تا 20 سال آینده برخوردار است. این کاوشگر در ادامه‌ی مأموریت متمرکز بر هلیوفیزیک (مطالعه‌ی خورشید) و اخترفیزیک است. البته، داده‌های مربوط به مواجهه با پلوتو در سال 2015 همچنان در دسترس هستند و برای پژوهش‌های علمی آینده نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.