چاپ

آریا جوان - خراسان / نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که نقش محبت‌آمیز و حمایتی مادربزرگ مادری می‌تواند اثرات آسیب‌های دوران کودکی را درنوه‌ها کاهش دهد. مطالعه‌ای تازه توانسته است تأثیرات مثبت مادربزرگ‌ها برمقابله کودکان با سختی‌های زندگی را به طورآماری هم اثبات کند. محققان دانشگاه تورکو درفنلاند داده‌های یک نظرسنجی انجام شده در سال 2007 را که درآن 1566 نوجوان انگلیسی و ولزی، در رده سنی 11 تا 16 سال شرکت کرده بودند، مورد بررسی قرار دادند. به گزارش «فرارو» و در این پژوهش، نوجوانانی که با پدربزرگ یا مادربزرگ زندگی می‌کردند یا هیچ یک از آن ها درقید حیات نبودند، از مطالعه کنار گذاشته شدند.
سنجش مشکلات رفتاری و عاطفی
در این نظرسنجی، از پرسشنامه‌ای برای سنجش مشکلات رفتاری و عاطفی شرکت‌کنندگان استفاده شده بود. دکتر سامولی هله، پژوهشگر اصلی این مطالعه، توضیح داد:«یافته اصلی ما این بود که سرمایه‌گذاری عاطفی و حمایتی مادربزرگ‌های مادری می‌تواند از نوه‌هایشان دربرابر اثرات منفی تجربه چندین حادثه ناگوار دوران کودکی محافظت کند.» اصطلاح «تجارب نامطلوب دوران کودکی» که درروان‌شناسی کاربرد فراوانی دارد، به وقایع آسیب‌زایی اطلاق می‌شود که بین سنین صفر تا 17 سالگی رخ می‌دهد. دکتر ویتنی راگلین بیگنال، مدیر بالینی بنیاد سلامت روان کودکان، در توضیح این مفهوم گفت: «این تجربیات ممکن است شامل سوءاستفاده، غفلت، زندانی بودن والدین، خشونت خانگی یا زندگی با والدینی باشد که با اعتیاد یا فقر دست و پنجه نرم می‌کنند». دکتر بیگنال تأکید می‌کند که این آسیب‌ها می‌توانند «رشد مغز کودک را تغییر دهند»، «واکنش بدن به استرس را مختل کنند»، «توانایی برقراری روابط سالم را تحت تاثیر قرار دهند»، «در قدرت یادگیری، تمرکز و تصمیم‌گیری اختلال ایجاد کنند» و درنهایت «باعث بروز مشکلات روانی جدی شوند.» در بزرگسالی هم افرادی که چنین تجاربی داشته‌اند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به بیماری‌های مزمن جسمی مانند دیابت، آسم و حتی سرطان قرار می‌گیرند. از این رو، جلوگیری از بروز تجارب ناگوار یا کاهش اثرات منفی آن ها، می‌تواند تأثیری عمیق و ماندگار بر سلامت روان و جسم افراد داشته باشد. اینجاست که نقش مادربزرگ‌های مادری پررنگ می‌شود.
حمایت‌های عاطفی یا مالی مادربزرگ مادری
طبق نتایج این مطالعه، کودکانی که درکودکی خود با تجارب ناگوار روبه‌رو شده بودند، اگر ازحمایت‌های عاطفی یا مالی مادربزرگ مادری بهره‌مند می‌شدند، کمتر آثارمخرب این تجارب را در بزرگسالی بروز می‌دادند. نکته جالب توجه این است که تأثیر حمایتی تنها از سوی مادربزرگ‌های مادری مشاهده شد و درباره دیگر پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها چنین اثری گزارش نشد. هله در این باره گفت این یافته قابل پیش‌بینی بوده و با نظریه‌ای تکاملی به نام «فرضیه مادربزرگ» همخوانی دارد. بر اساس این فرضیه، کمک مادربزرگ‌ها به مراقبت از نوه‌ها، شانس باروری دخترانشان را افزایش می‌دهد. با این حال، وی تاکید کرد که مطالعه دانشگاه تورکو صرفا الگو‌های آماری کلی را نشان می‌دهد و در واقعیت، موارد متعددی وجود دارد که در آن پدربزرگ‌ها یا مادربزرگ‌های پدری نیز چنین نقش حمایتی مؤثری ایفا کرده‌اند.