بزرگنمايي:
آریا جوان - دانشمندان در سال 2022 اکتشافات جالبی در حوزههای باستانشناسی و دیرینشناسی کردند که روشنیبخش تاریخ جهان بود، اکتشافاتی مانند فسیل دایناسور «غواص» در مغولستان، قدیمیترین فسیل انسان در اسپانیا و قدیمیترین فسیل شکارگر شناختهشده در انگلستان که برخی از چشمگیرترین این اکتشافات هستند.
دایناسورها در اکتشافات سال 2022 کانون توجه بودند به این علت که گونه جدید «شکارگر و غواص» آنها در مغولستان کشف شد که «بدن آیرودینامیک» آنها مشابه پرندگان غواص امروزی از قبیل پنگوئنها است و قابلیت پرواز ندارد. این فسیلها، نخستین نمونهی شناختهشدهی یک گونه از دایناسور گوشتخوار غیرپروازی دوپا است که نامش را «Natovenator polydontus» گذاشتهاند؛ به معنای «شکارچیان شناگر دنداندار».
دانشمندان فسیل دایناسوری را کشف کردند که تصور میکنند قدمت آن حدود 201 تا 252 میلیون سال پیش در جنوب شرقیِ کشور آفریقایی زیمباوه است. در مقالهی منتشرشده پس از بررسی این فسیل، گزارش شد که این یافته، قدیمیترین فسیلی است که تاکنون در آفریقا کشف شده است.
(فسیل یک دایناسور خزنده و آبزی گردندراز که اکتبر 2022 در کوئینزلند استرالیا کشف شد)
یک فسیل انسان باستانی که قدمت آن 1.4 میلیون سال تخمین زده شد هم در حفاریهای باستانشناسی سایت آتاپوئِرکا نزدیک شهر برگوس در شمال اسپانیا کشف شد. کارشناسان استدلال کردند این فسیل، قدیمیترین فسیل انسانی است که در قارهی اروپا کشف شده است.
(قدیمیترین فسیل انسان که بخشی از استخوان چهره است)
قدیمیترین فسیل شکارچی
(فسیل نخستین حیوان شکارچی که در لستر کشف شد و نامش را به افتخار سِر دیوید آتنبرو «Auroralumina attenboroughii» گذاشتند.)
دو کشف جدید در حفاریهای باستانشناسی در انگلستان انجام شد که هر دوی آنها بقایای «بزرگترین دایناسور خشکی» در انگلستان و قدیمیترین فسیل شکارگر در کشور بودند. در یکی از این سفرهای اکتشافی، دیرینشناسان بقایای شکارگری با 10 متر طول و قدمت حدود 125 میلیون سال را یافتند. گزارش شد که استخوانهای یافتشده در ساحل جنوب غربی جزیرهی وایت در انگلستان به یک دایناسور دوپای، صورت کروکدیلیِ شکارگرِ تیغهپُشت تعلق دارد.
همچنین اعلام شد فسیل 560 میلیون سالهی یافتشده در انگلستان، احتمالاً جدّ گونههای «گزندهتباران» است که حالا شامل عروس دریایی هم میشود. این فسیل روشناییبخش تاریخ 20 میلیون سالهی شکارگران است و در عین حال، تصور میشود این فسیلِ 20 سانتیمتری نخستین نمونهی یک ارگانیسم با اسکلت واقعی است.
از سوی دیگر، در کشور آرژانتین، دیرینشناسان یک گونه دایناسور «بدون دست» را کشف کردند که قبلاً شناخته شده بود. نام گونهی جدید را «Guemesia ochoai» گذاشتند. دیرینشناسان اشاره کردند جمجمهی این دایناسورِ بدون دست کاملاً کوچک است و این دایناسور در نوع خودش در شمال غربی آرژانتین تک است.
مجسمههای 2300 سالهی توسکان
امسال در توسکانی ایتالیا هم 24 مجسمهی برنز باستانیِ 2300 ساله کشف شدند. مجسمهها حین حفاریها در سان کاسچیانو دی بانی کشف شدند؛ جایی که چشمههای آب گرم کاملاً رایج هستند. گزارش شد مجسمهها به لطف گل و لایِ ته چشمههایی که در آنها یافت شدند، بسیار عالی حفظ شدهاند. مجسمهها به دورهی بین قرن دوم پیش از میلاد و قرن نخست پس از میلاد تعلق دارند. به این نکته نیز اشاره شد که میان آثار پیدا شده، مجسمههای برخی از خدایان و امپراتوران اسطورههای یونان و روم هم وجود داشته است.
نخستین مدرک قطع عضو بدن
یکی از اکتشافات دیگر دنیای علم که نوری بر تاریخ افشاند در جزیرهی بوُرنِئو در جنوب آسیا اتفاق افتاد. در نتیجهی بررسیهای انجامشده روی بقایای جمعآوریشده از دندان و محیط پیرامون اسکلتی که در این جزیره کشف شد، مشخص شد اسکلت 31000 سال قدمت دارد و یکی از پاهای آن قطع شده است. بنا به گزارش دانشمندان، این پای بریده شاید نخستین نمونهی قطع عضو در تاریخ بشر باشد. این نتیجهگیری متاثر از شکل بُرش بوده است.
کشتیهای شکسته و خدایان
کشتیهای شکستهی چوبی متعلق به دههی 1800 در نتیجهی فرسایش ساحلی در ایالات متحده در فلوریدا پیدا شدند. گزارش شد بخشی از کشتی که تخمین میزنند 25 تا 30 متر اندازهی آن باشد به قرن نوزدهم تعلق دارد و چیزی حدود 200 سال زیر ماسهها بوده است تا اینکه پس از فرسایش ساحلی ناشی از گردباد ایان و نیکول به سطح آمده است.
در ضمن، در شبهجزیرهی سینا در مصر نیز بقایای معبدی متعلق به امپراتوری روم که بین سالهای 30 پیش از میلاد و 395 پس از میلاد حکمرانی میکرد کشف شد. در نتیجهی تلاش باستانشناسان مصری، بقایای معبدی متعلق به زئوس کاسیوس که در دوران رومی به عنوان خدا پذیرفته شده بود هم کشف شد.