آریا جوان - مطابق ماده 310 قانون تجارت:‌ “چک نوشته‌ای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار می‌کند.” طبق تعریف متخصصین این حوزه چک یک سند تجاری است که بانک برای استرداد وجه و اعتبار قابل استفاده یا انتقال آن به اشخاص دیگر به صاحب حساب می دهد. البته صاحب حساب برای دریافت چک باید شرایط لازم را داشته باشد. در این مطلب سعی داریم شرایط گرفتن دسته چک در بانک های مختلف ( ملی، کشاورزی، صادرات، ملت، سپه، تجارت، پاسارگاد، پارسیان ) را برای شما عزیزان تشریح کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
در این مطلب می خوانید:
انواع دسته چک در بانک مرکزی
شرایط گرفتن دسته چک از همه بانک ها
شرایط گرفتن دسته چک بانکی برای دومین بار
طرح دسته ‌چک صیاد چیست؟
چطور دسته ‌چک صیاد جدید بگیریم؟
انواع دسته چک در بانک مرکزی
قبل از اینکه شرایط گرفتن دسته چک را برای شما عزیزان تشریح کنیم لازم است با انواع چک آشنا شوید. چک ها در سه دسته چک عادی ، چک تایید شده و چک تضمین شده دسته بندی می شوند.
چک عادی از مرسوم ترین انواع چک بانکی و متفاوت از چک بین بانکی است و دارنده چک عادی می تواند از حساب جاری خود، در وجه حامل یا فرد گیرنده، برگه چکی را صادر کند. همچنین برای نقد شدن چک، مراجعه به شعبه های بانکی صادر کننده چک الزامی است. در مورد چک تایید شده، بانک وجه چک را تضمین می کند؛ در واقع بانک تایید می‌کند مقدار مبلغ چک در حساب صاحب آن وجود دارد و با مسدود کردن مبلغ مورد نظر در حساب صاحب چک، وجه نقد مسدود شده را تنها به دارنده چک پرداخت می‌کند. چک تضمینی رمزدار به واسطه بانک و بنا به خواسته مشتری صادر شده و پرداخت مبلغ چک توسط بانک تضمین می شود. برای صدور چک تضمین شده، به وجود دسته چک نیازی نیست و برای صدور آن هر شخصی می تواند با رجوع به بانکی که در آن حساب دارد، درخواست خود را اعلام کند.
این چک بانکی در حقیقت چکی مطمئن و قابل وصول است و در زمان صدور چک تضمین شده، مبلغ آن از حساب صاحب چک کسر و پرداخت می شود.برای وصول چک تضمین شده باید به شعبه صادرکننده آن مراجعه کرد؛ البته از طریق سایر بانک ها هم می توان وجه چک را وصول کرد اما نیاز به گذشته یک روز کاری دارد.
این نوع چک قابلیت مسدود کردن و توقیف شدن را ندارند و در صورت فوت یا ورشکستگی صادرکننده چک، مشکلی برای نقد شدن چک پیش نمی آید.
شرایط گرفتن دسته چک از همه بانک ها
طبق آخرین اعلام بانک مرکزی افراد متقاضی دست چک نباید سابقه چک برگشتی داشته باشند. بر اساس اعلام بانک مرکزی شرایط جدید ارائه دسته چک برای افراد متقاضی به شرح ذیل است:
1. شرایط عمومی
شرایط عمومی دریافت چک بر اساس موارد زیر می باشد:
– فرد نباید سابقه چک برگشتی داشته باشد.
– بدهی غیر جاری نداشته باشد.
در افراد حقوقی لازم است موارد زیر رعایت گردد:
– یک سال از مدت حساب جاری و حداقل 10 سال از ابتدای فعالیت آن گذشته باشد.
– در طی 10 سال بیشتر از 2 بار محل زندگی خود را تغییر نداده باشند.
– ملکی دائمی داشته باشد.
– یک سپرده بلند مدت با اعتبار 500 میلیون ریال داشته که حداقل 6 ماه از داشتن این حساب گذشته و حدود یک سال به سر رسید آن مانده باشد.
اما در افراد حقیقی برای گرفتن دسته چک موارد زیر باید رعایت گردد:
– حداقل دو سال از افتتاح حساب جاری گذشته باشد.
– محل کار مشتری دائمی و دارای ملکی باشد.
– طی یک سال گذشته چک صادره مشتری را پرداخت کرده باشد.
– سپرده بلند مدت دارای مبلغ 50 میلیون ریال داشته و شش ماه از مدت زمان افتتاح آن سپری شده باشد.

شرایط گرفتن دسته چک
2. مدارک لازم برای دریافت دسته چک
– کپی از تمام صفحات شناسنامه
– یک قطعه عکس
– ارائه کپی مدارک شغلی
– ارائه کپی از مدرک محل سکونت و یا یک قبض از برق، گاز و یا آب
– ارائه اجاره نامه (اگر مستاجر باشد)
– داشتن معرف
شرایط گرفتن دسته چک بانکی برای دومین بار
در صورت کارکرد مناسب حساب جاری و خوش حساب بودن بانک می تواند پس از اتمام برگه های دسته چک 10 برگی دسته چکی جدید به متقاضی تحویل دهد. پس از اتمام دسته چک 10 برگی بانک می تواند دسته چک 25 برگی برای مشتری صادر کند و پس از اتمام دسته چک 25 برگی در صورت صلاحدید، بانک می تواند دسته چک 50 برگی نیز صادر کند. البته شرط اعطای دسته چک برای بار دوم به بعد برگشت حداقل 80 درصد برگ های دسته چک قبلی است؛ یعنی اگر دارنده حساب جاری دسته چک 10 برگی داشته باشد باید الزاما پس از بازگشت 8 برگ چک، درخواست دسته چک جدید کند. همچنین اگر دسته چک 25 برگی داشته باشد باید 20 برگ چک و اگر 50 برگی داشته باشد باید الزاما 40 برگ چک به بانک بازگشته باشد تا بتواند دسته چک جدید درخواست کند؛ این موضوع از شایع ترین مشکلاتی از که دارندگان دسته چک از آن اطلاعی نداشته و معمولا با مشکل مواجه می شوند.

شرایط گرفتن دسته چک
طرح دسته ‌چک صیاد چیست؟
طبق اعلام بانک مرکزی دسته ‌چک‌های جدید که از طریق سامانه صیاد صادر می‌شوند دارای سه نوع ویژگی امنیتی هستند. اولین ویژگی امنیتی عبارت است از سری و سریال‌های چک که به‌ صورت برجسته چاپ‌شده و کاملاً قابل‌ لمس هستند. در سطح دوم ویژگی‌های امنیتی دیداری مانند واتر مارک و طرح مخفی در برگه چک وجود دارد که به‌راحتی توسط عموم مردم قابل ‌تشخیص است.
در سطح سوم نیز ویژگی‌های امنیتی حرفه‌ای به چک‌ها افزوده‌شده که قابل ‌تشخیص توسط ابزارها است و برای بانکداران و اشخاصی که استفاده مستمر و مکرری از چک‌ها دارند قابل‌استفاده خواهد بود.

شرایط گرفتن دسته چک
چطور دسته ‌چک صیاد جدید بگیریم؟
با مراجعه کاربر به شعبه بانک مورد نظر، ثبت اولیه درخواست صدور چک صیاد توسط کاربر شعبه انجام شده و درصورت تأیید درخواست توسط رییس شعبه، درخواست مورد نظر برای استعلام، به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال می‌شود. چنانچه، درخواست‌دهنده از نظر بانک مرکزی، واجد شرایط دریافت چک صیاد باشد، درخواست مورد اشاره از سامانه صیاد به گروه صدور دسته چک به‌منظور شخصی‌سازی و چاپ چک ارسال می‌شود و دسته‌ چک جدید صادر خواهد شد.
سخن آخر
نقش چک در نظام اقتصادی ایران را می توان از میزان استفاده آن درک کرد. در ایران به طور سالانه حدود 40 الی 50 درصد پرداخت ها از طریق چک انجام می شود. دریافت دسته چک از بانک های مختلف کشور قوانین و ضوابط خاصی را دنبال می‌کند که بسیاری از صاحبان دسته چک از ضوابط و مقررات مرتبط به آن اطلاعی ندارند که این موضوع موجب به وجود آمدن مشکلات زیادی برای آنها می شود. امیدواریم مطلب حاضر توانسته باشد شما را در زمینه شرایط گرفتن دسته چک راهنمایی کرده باشد.