بزرگنمايي:

آریا جوان - مدیر‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان خراسان جنوبی از بی‌توجهی به هویت فرهنگی در ساخت‌وسازهای اداری انتقاد کرد و گفت: «برای 60 هکتار بافت تاریخی بیرجند طرح تفصیلی ویژه‌ای تهیه‌ شده است.»
روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان خراسان جنوبی، حسن رمضانی عصر چهارشنبه 3 آذرماه 1400 در جلسه شورای اسلامی شهر بیرجند اظهار کرد: «بیرجند با دارا بودن 60 هکتار بافت تاریخی ارزشمند چیزی از دیگر شهرهای کشور در این زمینه کم نداریم اما نباید همه اقدامات برای احیای آن از سوی میراث‌فرهنگی با منابع اندک باشد.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان ادامه داد: «با تعامل همه دستگاه‌ها اتفاقات خوبی در این حوزه می‌تواند بیفتد همان‌طوری که در یکی از محورهای مهم بیرجند این کار اجرایی شد.»
رمضانی اضافه کرد: «هر سال در قالب طرح بازآفرینی اعتباراتی اختصاص می‌یابد که در بناها و یا معابر هزینه می‌شود و برای گسترش بهسازی‌ها نیاز به همکاری شورا و شهرداری داریم.»
او عنوان کرد: «در بناهای سال‌های اخیر هم یک بنا که بیانگر هویت فرهنگی و معماری گذشته باشد، نداریم و در ساختمان‌های اداری با پول بیت‌المال ساخت‌وسازهای بی‌هویتی انجام‌شده و معماری بی‌هویت سبب به وجود آمدن افراد بی‌هویتی می‌شود.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان با اعلام اینکه طرح‌های خوبی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای اجرا در بافت تاریخی تهیه‌شده است، تصریح کرد: «از 100 اقامتگاه بوم گردی استان بیش از 95 درصد آن‌ها در بناهای تاریخی ایجادشده و اغلب آن‌ها در روستاها هستند که سبب اشتغال‌زایی شده‌اند.»
رمضانی بیان داشت: «ایجاد بوتیک هتل در بناهای تاریخی یکی از طرح‌های سرمایه‌گذاری است که در باغ و عمارت معصومیه با پیشرفت 90 درصدی این کار در حال انجام است و تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد.»
به گفته او در خانه شریف بیرجند هم با الحاق چند بنا به آن ایجاد بوتیک هتل در حال انجام است تا قدمی مهم برای حفظ ذخایر ارزشمند تاریخی برداشته شود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان از هزینه 400 میلیون تومانی با مشارکت شهرداری برای سنگ‌فرش معابر اصلی روستای اکبریه خبر داد و اضافه کرد: «مرمت بناهای تاریخی و ملحقات باغ اکبریه در حال انجام است و هرکسی از صاحبان املاک این روستا که بخواهند خانه‌های خود را به تأسیسات گردشگری تبدیل کند به آن‌ها برای مرمت و مصالح کمک می‌کنیم.»
رمضانی بابیان اینکه راه و شهرسازی برای محدوده دارای ارزش روستای رحیم‌آباد اعتباری گرفته است، بیان کرد: «مشاور در حال تهیه طرح ویژه این محدوده است و مالکانی که بنای باارزش تاریخی دارند با دریافت مجوز از میراث‌فرهنگی برای بازسازی آن می‌توانند اقدام کنند.»
کم‌کاری در نگهداری باغ تاریخی شوکت‌آباد
رمضانی موروثی و کوچک بودن بناهای محله «ته ده» را یکی از مشکلات بافت تاریخی اعلام و اظهار کرد: «همه روستای شوکت‌آباد وقف است و زمانی که این مسئولیت را بر عهده گرفتم با حکم دادگاه و مکاتبه با وزیر وقت دادگستری در باغ را باز کردیم و در دو سال گذشته با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی بخشی از باغ مرمت شد و استادسرا هم برای تبدیل به اقامتگاه در حال مرمت است.»
او عنوان کرد: «اما برای نگهداری شوکت‌آباد کم‌کاری شده و با وجود اینکه برای ایجاد سکو و… حدود 200 میلیون تومان هزینه کرده‌ایم اکنون وضعیت مناسبی ندارد.»
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان جنوبی درباره مدرسه شوکتیه هم که از ارزش‌های فرهنگی بیرجند است، عنوان کرد: «کاربری آن تربیت حفاظ قرآن است و برای بازدید از آن باید با اوقاف مکاتبه شود.»
رمضانی اظهار کرد: «در سال‌های گذشته با پیگیری‌های انجام‌شده قرار شد ارگ کلاه‌فرنگی بیرجند در اختیار میراث‌فرهنگی قرار گیرد اما بعد که برای تفکیک آن برای بازدید راحت‌تر مردم اقدام کردیم با انجام این کار مخالفت شد.»
او بیان کرد: «همچنین در ارگ بهارستان نیز شرکت آب منطقه‌ای استان با خریداری ارگ از یک سال قبل بازسازی آن را باهدف ایجاد موزه آب آغاز کرده است.»
به گفته او برای 60 هکتار بافت تاریخی بیرجند هم طرح تفصیلی ویژه‌ای تهیه‌شده است.
آمادگی شورا برای احیای بافت تاریخی
علیرضا محمودی راد رئیس شورای شهر بیرجند اظهار کرد: «آمادگی داریم تا برای احیای بافت تاریخی بیرجند در حد مقدورات قانونی موجود و بودجه شهرداری اقدامات خوبی را با همکاری میراث فرهنگی و دیگر دستگاه‌های مربوط انجام دهیم.»
عباس سروری از اعضای شورای هر بیرجند هم نگرانی‌های مردم را درباره حسینیه امام رضا (ع)، بافت تاریخی روستاهای اکبریه، رحیم‌آباد و شوکت‌آباد، بافت تاریخی اطراف قلعه بیرجند و ضرورت بازسازی بناهای موردنظر را بیان کرد.
رضا حسنی صفت دیگر عضو شورای شهر بیرجند هم با تأکید بر اینکه استفاده ما از میراث‌فرهنگی از حداقل هم کمتر است، تصریح کرد: «به دلیل اینکه بخش‌هایی از آن دست اوقاف و بنیاد مستضعفان است مردم نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند لذا با همکاری شورا، شهرداری و دیگر دستگاه‌ها و رسانه‌ها باید نهضتی در این زمینه ایجاد شود تا از درآمد حاصل از محلات در آن‌ها سرمایه‌گذاری شود.»
مرتضی یزدان‌شناس دیگر عضو شورا هم با تأکید بر اینکه از سوی حاکمیت به میراث‌فرهنگی جفای زیادی شده است، اضافه کرد: «احداث ساختمان استانداری در حریم باغ رحیم‌آباد سبب خارج شدن آن از لیست ثبت جهانی شد.»
او عنوان کرد: «با توجه به مطالبه مردم فرمانداری باید ارگ کلاه‌فرنگی را تخلیه کند تا مردم بتوانند از آن به‌راحتی بازدید و در آن بخش خصوصی سرمایه‌گذاری کند.»
توجه به گردشگری مذهبی و سلامت
مهدی بهترین شهردار بیرجند هم در این جلسه توجه به گردشگری مذهبی و سلامت را از برنامه‌های ویژه خود بیان و عنوان کرد: «گردشگری سلامت سبب تحول در بیرجند و استان می‌شود و اگر بتوانیم عید امسال با بهبود شرایط کرونا و واکسیناسیون حضور یک‌شب گردشگران را در بیرجند داشته باشیم کار مهمی انجام داده‌ایم.»
به گفته او همه ساخت‌وسازها باید با صدور پروانه انجام شود اما در قانون تخفیف‌های ویژه‌ای در نظر گرفته‌شده است و با هدف افزایش نشاط اجتماعی شهرداری آماده همکاری با میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان و بخش خصوصی در این زمینه است.