آریا جوان - با رشد و توسعه صنعت گردشگری در جهان، زمینه توسعه روزافزون هتل‌ها در تعداد و کیفیت آن‌ها به وجود آمده است و از همین روی تقاضای منابع انسانی هتل‌ها به سمت نیروی کار متخصص نیز سوق می‌یابد. هم اکنون در ایران هم نیاز به افرادی متخصص در این زمینه بیش از پیش احساس می‌شود و به نوعی بازار کار رشته هتلداری در حال رشد است.
افراد شاغل در هتل هر روز با مهمانانی از شهرها و کشورهای مختلف جهان روبرو می‌گردند و این اتفاق خوشایند کارکنان را ملزم می‌کند تا با آداب و رسوم، زبان‌های بین‌المللی، فرهنگ و رفتارهای خاص مردم دنیا آشنا گردند.در این مطلب با بازار کار این رشته، لیست دروس مقاطع تحصیلی مختلف و دانشگاه‌های ارائه دهنده آن آشنا می‌شویم.
بازار کار رشته هتلداری
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند به عنوان مهماندار در واحدهای پذیرایی، اقامتی یا کارشناس مؤسسات ملی، جهانگردی و شرکت‌های حمل و نقل هوایی مشغول به کار شوند. به علاوه، فارغ‌التحصیلان این رشته با توجه به مهارت‌ها و آموزه‌های کسب شده در دوره کارشناسی می‌توانند در مؤسسات آموزشی و آموزش عالی به آموزش رشته‌های مرتبط بپردازند.
همچنین دانش‌آموختگان رشته هتلداری با توجه به شایستگی‌های فردی و مهارت‌های کاربردی خویش که در دوران تحصیل آموخته‌اند، قادر به احراز مشاغل مختلف در تأسیسات گردشگری اقامتی و پذیرایی می‌باشند. فارغ‌التحصیلان رشته هتلداری هم اکنون فرصت اشتغال در کشورهای گردشگر پذیر منطقه همچون عمان، ترکیه و قطر را هم دارا می‌باشند. از جمله دیگر مشاغلی که دانش آموختگان این رشته می‌توانند در هتل‌ها به دست آورند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مدیریت هتل مدیریت گردشگری و جهانگردی مدیریت تشریفات مدیریت غذا و نوشیدنی صندوق‌داری هتل مهمانداری هواپیما، قطار، کشتی‌های مسافرتی رزرویشن هتل مؤسسات ملی و جهانگردی شرکت‌های حمل و نقل هوایی به عنوان تور لیدر، کارمند فروش بلیت و غیره کار در هتل‌ها، پانسیون‌ها، مراکز اقامتی دولتی و غیر دولتی مدیر یا کارمند پذیرایی در رستوران‌ها، تالارها، کافی‌شاپ‌ها متصدی امور پذیرش و اطلاعات هتل (فرانت آفیس) متصدی امور طبقات هتل (سوپروایزر) متصدی اماکن عمومی هتل متصدی لاندری متصدی خانه‌داری متصدی امور پذیرایی در هتل متصدی آماده‌سازی غذا و شیرینی متصدی امور تشریفات، مهمانی و غیره

گرایش‌ های مختلف رشته هتلداری
امروزه هتلداری یک رشته تحصیلی دانشگاهی است که دانشجویان با انتخاب آن می‌توانند مهارت‌ها و کارهایی مانند معیارهای انتخاب، شناخت، خرید وسایل تجهیزات لازم برای پذیرایی، تقسیم کار در مؤسسه‌ها، رزرو کردن، منو شناسی، شناخت مواد غذایی، بهداشت و ایمنی کار هتل را یاد بگیرند.
به علاوه، دانشجویان این رشته باید بتوانند روابط اجتماعی خوبی را فرا بگیرند تا آداب برخورد صحیح با مسافران یا مراجعین هتل را به نحو احسن فراگیرند. البته برخی هتل‌ها از این فراتر رفته و به بحث گردشگری هم اهمیت می‌دهند که در این مورد بخشی از رشته گردشگری نیز وارد رشته هتلداری می‌شود. به طور کلی، امکان ادامه تحصیل در رشته هتلداری در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در ایران فراهم بوده، اما متأسفانه فارغ‌التحصیلان این رشته در مقطع دکتری امکان ادامه تحصیل در این رشته را ندارند.
1. گرایش‌ های مقطع کارشناسی رشته هتلداری
رشته هتلداری در مقطع کارشناسی، دارای تنها یک گرایش هتلداری است. رشته هتلداری در مقطع کارشناسی و در ایران حدود چهار سال تدریس می‌شود. همچنین تسلط به زبان انگلیسی یک نیاز ضروری در این رشته است و از سوی دیگر، آموزش یکی از زبان‌های آلمانی، عربی یا فرانسوی هم برای دانشجویان ایرانی در نظر گرفته می‌شود.
در این رشته دانشجو با مفاهیم مختلفی هم چون فرهنگ و تاریخ یک کشور در بطن دروسی مثل جهانگردی، صنایع دستی، مردم شناسی و … آشنا می‌شود. انواع مؤسسات پذیرایی، اصول معیارهای انتخاب، شناخت و خرید وسایل و تجهیزات لازم برای مؤسسات پذیرایی، رزرواسیون، تقسیم کار، منو شناسی، منو نویسی، شناخت مواد غذایی، انرژی غذایی آن‌ها، بهداشت کار، ایمنی در محیط آشپزخانه و مؤسسات پذیرایی از این قبیل موارد هستند که جزء ضروریات دانستنی‌های کارشناسی هتلداری به شمار می‌آیند.

2. گرایش‌ های مقطع کارشناسی ارشد رشته هتلداری
همان‌طور که اشاره شد، فارغ‌التحصیلان رشته هتلداری در مقطع کارشناسی ارشد تنها امکان ادامه تحصیل در گرایش‌های رشته مدیریت جهانگردی را دارند. بنابراین از جمله گرایش‌های کارشناسی ارشد رشته هتلداری می‌توان گرایش‌های زیر را نام برد:

ردیف	گرایش‌های کارشناسی ارشد هتلداری – جهانگردی
1	مدیریت بازاریابی جهانگردی
2	برنامه‌ریزی و توسعه جهانگردی

لیست دروس رشته هتلداری در مقاطع مختلف
1. لیست دروس مقطع کارشناسی رشته هتلداری
دانشجویان مقطع کارشناسی رشته هتلداری به طور کلی 133 واحد درسی را می‌گذرانند. در ادامه لیست دروس مورد مطالعه را آورده‌ایم:

لیست دروس کارشناسی رشته هتلداری
دروس پایه	اصول سازمان و مدیریت کلیات اقتصاد اصول حسابداری شناخت و کاربرد کامپیوتر تاریخ ایران مبانی کشور شناسی مبانی جامعه‌شناسی روانشناسی اجتماعی عوارض و نتایج توریسم مطالب شرح حال بزرگان شناخت و فرهنگ اقلیت‎های ایران
دروس اصلی	حقوق کار و تأمین اجتماعی کاربرد کامپیوتر در صنعت جهانگردی و هتلداری مدیریت بازاریابی و تبلیغات اقتصاد جهانگردی مبانی و مقررات حقوق صنعت جهانگردی و هتل داری روابط عمومی شناخت روحیات ملل تجزیه و تحلیل مسائل اجتماعی ایران مبانی مردم شناسی شاخت صنایع دستی ایران بهداشت و کمک‌های اولیه نقشه‌خوانی و آشنایی با نقشه‌ها جغرافیای جهانگردی ایران جغرافیای جهانگردی عمومی شناخت صنعت گردشگری گذراندن اوقات فراغت آداب سفر در اسلام زبان انگلیسی 1 زبان انگلیسی 2 زبان دوم 1 زبان دوم 2
دروس تخصصی	شناخت تأسیسات اقامتی و پذیرایی و تشکیلات آن حسابداری هتلداری پذیره 1 پذیره 2 خدمات رستوران 1 خدمات رستوران 2 آشپزی 1 آشپزی 2 شیرینی‌پزی 1 شیرینی‌پزی 2 بهداشت مواد غذایی اصول تغذیه و رژیم‌های غذایی بهداشت کار و ایمنی محاسبه قیمت تمام شده شناخت و نگهداری تأسیسات هتل خانه‌داری 1 خانه‌داری 2 زبان انگلیسی تخصصی 1 زبان انگلیسی تخصصی 2 کارآموزی

2. لیست دروس مقطع کارشناسی ارشد رشته هتلداری
دانشجویان در این مقطع، 32 واحد درسی را می‌گذرانند که دروس اصلی، تخصصی و مشترک این گروه به تفکیک گرایش‌های مختلف رشته عبارت هستند از:

لیست دروس کارشناسی ارشد رشته هتلداری
دروس مشترک	اصول مدیریت و بازاریابی خدمات مدیریت منابع انسانی در صنعت جهانگردی سامانه‌های اطلاعاتی در صنعت جهانگردی مدیریت کیفیت جامع در صنعت جهانگردی محیط ملی و بین‌المللی تجارت و گردشگری خط مشی گذاری در صنعت جهانگردی حسابداری مدیریت در صنعت جهانگردی ارزیابی طرح‌های توسعه جهانگردی روش‌های کمی در جهانگردی
گرایش مدیریت بازاریابی جهانگردی	دروس تخصصی	بازاریابی بین‌المللی در جهانگردی رفتار مصرف‌کننده در جهانگردی بازاریابی محصولات جهانگردی سمینار در مسائل جهانگردی
گرایش برنامه‌ریزی و توسعه جهانگردی	دروس تخصصی	مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی برنامه‌ریزی جهانگردی در کشورهای در حال توسعه مدیریت استراتژیک گردشگری سمینار در مسائل جهانگردی
پایان‌نامه

دانشگاه های دارای رشته هتلداری
از جمله‌ی مطرح‌ترین دانشگاه‌هایی که در مقاطع مختلف در رشته هتلداری و کارشناسی ارشد جهانگردی دانشجو می‌پذیرند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دانشگاه علامه طباطبایی دانشگاه شیراز مؤسسه آموزش عالی مازیار – رویان مؤسسه غیر انتفاعی قشم دانشگاه غیر انتفاعی شیخ بهایی دانشگاه تهران دانشگاه سمنان دانشگاه غیر انتفاعی شیخ بهایی دانشگاه هنر اصفهان دانشگاه غیر انتفاعی علم و هنر تهران دانشگاه مازندران دانشگاه غیر انتفاعی علم و فرهنگ دانشگاه محقق اردبیلی
جمع‌بندی
در این مقاله، به بررسی بازار کار رشته هتلداری، گرایش، اهداف و لیست دروس این رشته پرداختیم. همان‌طور که می‌دانید، هر جایی که مسافر داشته باشد، بالطبع هتل هم دارد و هتل‌ها هم نیازمند مشاغل هتلداری و سایر مشاغل مرتبط با آن هستند. بنابراین در مکان‌های پر رفت و آمد و دارای گردشگر زیاد، هتل و هتلداری دارای بازار کار بهتری نسبت به دیگر مکان‌هاست.
همچنین شغل هتلداری در ایران به دلیل گردشگر پذیر بودن کشور دارای پتانسیل مناسبی است و از مشاغل آینده دار برای افراد جویای کار محسوب می‌شود. البته درآمد آن بسته به نوع شغل انتخابی در رشته هتلداری متفاوت است که البته بین درآمدهای خوب و سطح بالا تلقی می‌شود. به علاوه، یکی از نکات مهم در شغل هتلداری ارتباط عمومی خوب، صحیح، سرویس‌دهی مناسب، امکانات رفاهی، تفریحی و جانبی متنوع و جذاب از مواردی هستند که در بالا بردن درآمد یک هتل بسیار تأثیرگذار است که طبیعتاً باعث بالا رفتن میزان درآمد کارکنان و افراد شاغل در آن می‌شود. به طور معمول، درآمد یک متصدی پذیرش هتل‌های ایران بین یک و نیم میلیون تا سه میلیون تومان است. درآمد کارکنان هتل در بخش نظافت هم بین یک و نیم تا دو میلیون تومان است؛ اما درآمد آشپز و شیرینی‌پز در هتل‌های بزرگ، بیش از پنج و گاه تا ده میلیون تومان هم می‌رسد!
نظر شما در مورد بازار کار رشته هتلداری چیست؟ آیا در اطرافیان خود فارغ‌التحصیل این رشته را داشته‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر کاربران انگیزه در میان بگذارید. در پایان، در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر پیرامون بازار کار دیگر رشته‌های علوم انسانی، می‌توانید با بازار کار روانشناسی ، شنوایی سنجی و سایر مشاغل، در انگیزه آشنا شوید.