بزرگنمايي:
آریا جوان - گیم فا / اگر صاحب یک گوشی هوشمند هستید، که احتمالاً همه‌ی خوانندگان این متن هستند، احتمالاً با یک موقعیت عجیب اما بسیار رایج مواجه شده‌اید: روزی در حال صحبت درباره‌ی موضوعی تصادفی هستید و گوشی‌تان کنارتان قرار دارد و روز بعد ناگهان تبلیغاتی را می‌بینید که دقیقاً به همان موضوع مربوط می‌شوند. این موضوع نگران‌کننده است. این تبلیغات چطور می‌دانند درباره‌ی چه چیزی صحبت می‌کردید؟
چگونه بفهمیم که یک هکر در اکانت گوگل ما نیست؟
ممکن است گوشی هوشمندتان مقصر باشد. همه‌ی گوشی‌های هوشمند دارای میکروفونی داخلی هستند که همیشه روشن است تا دستیار صوتی بتواند فرمان‌های صوتی شما را بشنود. بنابراین، آیا ممکن است این دستگاه‌ها مخفیانه در حال شنود مکالمات شما باشند تا تبلیغات مرتبط‌تری نمایش دهند؟ در ادامه، هرآنچه باید بدانید به‌همراه یک آزمایش ساده برای پی‌بردن به این موضوع آمده است.
چطور بفهمیم گوشی‌مان به حرف‌هایمان گوش می‌دهد؟
بازار
برای آزمایش اینکه آیا گوشی شما به مکالماتتان گوش می‌دهد یا نه، کافی است شروع به صحبت درباره‌ی یک موضوع خاص و منحصربه‌فرد کنید که هیچ‌وقت قبلاً آن را جست‌وجو یا مطرح نکرده‌اید؛ در حالی که گوشی‌تان روشن و کنار شما قرار دارد. بسیار مهم است که این موضوع هیچ ارتباطی با علایق یا جست‌وجوهای معمول شما نداشته باشد.
به مدت یک یا دو روز، با صدای بلند درباره‌ی این موضوع صحبت کنید، در حالی که گوشی‌تان دائماً در نزدیکی شماست. دقت کنید که درباره‌ی این موضوع در هیچ‌یک از دستگاه‌هایتان، نه فقط گوشی، جست‌وجویی انجام ندهید.
همچنین می‌توانید درباره‌ی جزئیات بیشتری از این موضوع هم صحبت کنید. مثلاً اگر در حال صحبت درباره‌ی سفر به اسپانیا هستید، می‌توانید به یادگیری زبان اسپانیایی یا بهترین رستوران برای خوردن پائیا در مادرید اشاره کنید.
در این مدت، با دقت به تبلیغاتی که در فضای آنلاین می‌بینید توجه کنید. تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌هایی که بازدید می‌کنید، اپلیکیشن‌هایی که استفاده می‌کنید و حتی تبلیغات تلویزیون هوشمندتان (اگر دارید). اگر شروع به دیدن تبلیغاتی درباره‌ی همان موضوعی کردید که درباره‌اش صحبت کرده‌اید، احتمال زیادی وجود دارد که گوشی‌تان واقعاً به حرف‌هایتان گوش داده و شما آن را در حال شنود دستگیر کرده‌اید.
اگر فکر می‌کنید گوشی‌تان در حال شنود است، چه کارهایی باید انجام دهید؟
قبل از اینکه میکروفون و دوربین گوشی‌تان را با چسب بپوشانید یا آن را داخل دریاچه بیندازید، چند راه‌حل ساده‌تر و کم‌خطرتر وجود دارد که می‌توانید امتحان کنید تا از شنود احتمالی جلوگیری شود.
اولین قدم، بررسی دقیق دسترسی‌های اپلیکیشن‌ها در گوشی است. احتمال دارد برنامه‌ای را نصب کرده باشید و بدون توجه، اجازه‌ی دسترسی به میکروفون را به آن داده باشید. دسترسی‌های هر اپ را بررسی کنید و مجوز میکروفون، دوربین یا موقعیت مکانی را فقط به اپ‌هایی بدهید که واقعاً به آنها نیاز دارند.
در مرحله‌ی بعد، تاریخچه‌ی دستیار صوتی‌تان را پاک کرده و آن را غیرفعال کنید. گوگل، سیری و الکسا ابزارهایی بسیار کاربردی هستند، اما ممکن است به‌طور فعال (و حتی غیرفعال) همه‌ی گفته‌های شما را بدون اطلاع‌تان ضبط کنند. سال گذشته، وب‌سایت 404 Media گزارش داد که شرکتی به‌نام Cox Media Group (CMG) که فناوری شنود فعال ارائه می‌دهد، با شرکت‌هایی مثل آمازون، گوگل و مایکروسافت همکاری داشته است.
اگرچه این شرکت‌ها بعداً استفاده از این فناوری برای جاسوسی از کاربران گوشی را تکذیب کردند، اما واقعیت این است که چنین قابلیت‌هایی وجود دارد و تصور اینکه شرکت‌ها برای تبلیغات مؤثرتر از این ابزارها استفاده نکنند، ساده‌لوحانه خواهد بود چون بیشتر درآمد آنها از تبلیغات تأمین می‌شود.
در نهایت، هرچند شرکت‌ها محتمل‌ترین منبع شنود هستند، اما همیشه احتمال دارد که هکرها از آسیب‌پذیری‌های گوشی شما سوءاستفاده کرده و کنترل میکروفون یا دوربین را به‌دست بگیرند. بهترین راه برای مقابله با این تهدید، به‌روزرسانی مداوم سیستم عامل گوشی و اپلیکیشن‌هاست.
با انجام این اقدامات، می‌توانید تا حد زیادی از دسترسی‌های ناخواسته به میکروفون جلوگیری کنید. اما اگر هنوز مطمئن نیستید، یک راه‌حل بسیار ساده وجود دارد: هنگام صحبت درباره‌ی مسائل خصوصی، گوشی‌تان را خاموش کنید یا آن را کنار بگذارید. این بهترین روش برای اطمینان از این است که گوشی‌تان صدای شما را نمی‌شنود.
اگر گوشی‌تان گوش نمی‌دهد، پس از کجا اطلاعاتتان را به‌دست می‌آورد؟
گرچه تصور اینکه گوشی‌تان به‌طور مداوم در حال شنود مکالمات شما باشد نگران‌کننده است، اما راه‌های بی‌شماری وجود دارد که همان اطلاعات را بدون گفتن حتی یک کلمه، به اشتراک می‌گذارید.
دیگر ایمیل‌های اسپم خود را حذف نکنید!
هر گوشی هوشمند، گنجینه‌ای از داده‌های شخصی است که اپلیکیشن‌ها می‌توانند از آن استفاده کنند. این دستگاه‌ها در واقع مینی‌کامپیوترهایی هستند که با انواع حسگرها پر شده‌اند: ژیروسکوپ، شتاب‌سنج، مغناطیس‌سنج و هر حسگر دیگری که فکرش را بکنید. داده‌هایی که از این حسگرها جمع‌آوری می‌شوند می‌توانند اطلاعات حیرت‌انگیزی درباره‌ی عادت‌ها، برنامه‌های روزانه و حتی شخصیت ما ارائه دهند.
مکان‌هایی که بازدید می‌کنید، افرادی که با آنها وقت می‌گذرانید، سبک زندگی و حتی اطلاعات مربوط به سلامت شما، فقط بخشی از داده‌های متا (metadata) و تلماتری (داده‌های حسگرهای گوشی) هستند که توسط گوشی‌تان جمع‌آوری می‌شوند. این را هم در نظر بگیرید که شما سال‌هاست به‌طور مستقیم از طریق جست‌وجوهای گوگل یا استفاده از اپلیکیشن‌ها، داده‌های زیادی را در اختیارشان قرار داده‌اید.
گوشی شما و اپلیکیشن‌های نصب‌شده روی آن، همه‌ی این داده‌ها را جمع‌آوری کرده و برای شرکت‌های شخص ثالث مثل کارگزاران داده می‌فرستند تا تحلیل، فروخته و در قالب تبلیغات شخصی‌سازی‌شده دوباره به شما بازگردانده شوند.
بنابراین، حتی اگر درباره‌ی سفر به اسپانیا نه حرف زده باشید و نه جست‌وجویی کرده باشید، ممکن است گوشی‌تان با توجه به داده‌هایی که جمع‌آوری کرده، خودش به چنین نتیجه‌ای رسیده باشد. شاید دوستانتان کنار شما درباره‌ی اقامت در اسپانیا جست‌وجو کرده‌اند، یا شاید اخیراً اپلیکیشن Duolingo را نصب کرده‌اید و مشغول یادگیری زبان اسپانیایی شده‌اید، یا شاید هم روند خریدهای اخیر شما نشان داده که مقدار زیادی زعفران و ژامبون اسپانیایی تهیه کرده‌اید.
همه‌ی این داده‌های متا ممکن است دلیل تبلیغاتی باشند که به طرز عجیبی مرتبط با علایق فعلی‌تان هستند. در حالی که احتمال شنود واقعی هم وجود دارد، ممکن است همین داده‌های ناگفته‌ای که به شیوه‌های دیگر در حال اشتراک‌گذاری با گوشی هستید، دلیل اصلی لو رفتن شما باشد.